محەمەد هەریری: ئەردۆگان لە پێناو نەوەیەکی دینداری داعشی تورکی, داروێنیشی سڕیەوە لە تورکیا!
لە یەکێکی تر لە هەنگاوەکانی ئەردۆگان بۆ باڵادەستی ئیسلامی سیاسی سیما تورکی داعشی و ئەوەی ناوی ناوە بە دروستکردنی [نەوەیەکی دیندار] لە وڵاتدا، بڕیارە تا ماوەیەکی تر خوێندنی تیۆری پەرەسەندنی داروێن لە قوتابخانەکان نەمێنێت.
سەرۆکی ئەنجومەنی نیشتیمانی پەروەردە و فێرکردن، ئەلب ئەرسەلان دورموش گووتی: ئەو بابەتە لە مەنهەج و پڕۆگرامەکان لابرا لە نێو ئەو بابەتانەی کە [جەدەل و مشت ومڕ وروژێنن]!.. ئەگەر قوتابیەکانمان باگراوندی زانستی و زانیاری و مەعریفەتی پێویستیان نەبێت بۆ تێگەیشتنی ئەو گفتوگۆیانەی لەسەر بابەتە ناکۆکەکان دەکرێت، لامان بردن!”
یانی هەر بابەتێك جێگای مشت ومڕ بوو لە زانست دا دەبێت لا بدرێت؟! ئەگەر وا بێت دەبێت زۆربەی زانست و تیورەکان لاببرێت هیچ نامێنێتەوە لە مەنهەجەکان بۆ خوێندن!
ئەوە چ بیانوێکە بە بیانووی نەبوونی پاشینە و باگراوندی زانستی بۆ تێگەیشتن لە گفتوگۆکان، تیورێکی وا گرنگ لابەریت لە خوێندن!؟ خۆی خوێندنەکە باگراوند دروست دەکات، نەك ڕاکردن لێی!
ئەوانە ڕاستیەکەی هەموو بیانووی ترێیە وەك دەڵێن، تەنها سەپاندنی جیهان بینی ئیسلامی سیاسیە لە جێگای جیهانبینیەکی زانسی بێلایەن، دەنا خۆی باگراوندی زانستی لەوەوە دروست دەبێت کە تیورەکە بە هەموو جەدەلەکانیەوە بخوێنرێت، یانی بەوانەی کە پشتگیری دەکەن و ئەوانەشی ڕەخنەیان لەسەری هەیە، ڕەخنەی زانستی نەك ڕەخنەی هاڕون یەحیای دمبکچی سۆزانیەکان.
ئەو تورکە زۆر عەنتیکەنە، ئەو کابرایەش هاڕون یەحیا ناسراو بە [عەدنان ئۆکتار] بەو تیاترۆخانەوە دژی تیۆری پەرەسەندنە، دەیان موجەلەدی نووسیوە لە دژی! دەڵێت: تیۆری پەرەسەندن پیلانێکی خاچپەروەرانی خۆرئاوایی مەسیحیە بۆ فریودانی لاوانی موسڵمان – یانی لاوانی موسلمان بەو تیاترۆخانەیەی هارون یەحیا فریو ناخۆن، بە تیۆری پەرەسەندن دەیخۆن؟! بەڵگەی هارون یەحیاش لەسەر سەڵیبیەتی و خاچپەروەری چارلز داروین ئەوەیە لە کەنیسەیەك دەیخوێند تا ببێتە قەشە!
کینس میللەر زانای ناوداری بایۆلۆژی دەربارەی ئەو موهەریجە تورکە کە هاڕون یەحیایە، دەلێت:
چەندین ئیمێڵم بۆ دەهات کە پرسیار بوون لەبارەی تیۆری پەرەسەندنەوە، منیش سەیرم پێهات و گووتم: بۆ ئەو پرسیارانە دەکەن، لە وەڵامدا منیان ناساند بە بیروڕاکانی کەسێك بەناوی هارون یەحیا، زنجیرە کتێبەکانی هاڕون یەحیا یان بۆ ناردین دەربارەی تیۆری پەرەسەندن کە بە ئینگلیزی کرابوون! کە خوێندمنەوە دوو شتی خۆشی تێدا بوو، یەکێکیان چاوەڕوانکراو بوو، دووەمیان پێکەنین هێنەر بوو:
ئەوەی چاوەڕوانکراو بوو هەموو ئەو قسە و بەڵگانەی دژی تیۆری پەرەسەندن لەو بەشەدا باسکرابوو بەکارهینانەوەی [ڕیسایکلی] ئەو بەڵگە و ئارگیومێنتانەی مەسیحیەتی ئەوروپا بوو!
بەشی دووەم کە زۆر پێکەنین هینەر بوو: ئەوەیە کە هارون یەحیا دەلیت تیۆری پەرەسەندن پیلانێکی خاچپەرستی خۆرئاوایی مەسیحیە بۆ فریودانی لاوانی موسڵمان!
ئەو هارون یەحیایە یەکێکە لەوانەی عەقڵیەتی ئیسلامی تورکی فۆرمەڵە کردوە دژی تیۆری پەرەسەندن! ئەمڕۆ ئەردۆگانیش وەك ئیسلامیەکی خەریج مەعهەدێکی دینی، بێگومان لەسەر کتێبی ئیسلامی نا زانستی و ئەو جۆرە کتێبانەی هارون یەحیا پەروەردە بوە، بۆیە بیروڕای ئەو موهەریجە دەخاتە بواری جێبەجێ کردنەوە.
هەواڵەکە دەڵێت پڕۆگرامی نوێی خوێندن بۆ ساڵی ئەکادیمی 17- 02- 2018 ئەو بڕیارە جێبەجێ دەکات، و دورموش گووتی جەخت کرایەوە لەسەر تیشک خستنە سەر دەسکەوت و دۆزینەوەکانی زانایانی تورك و موسڵمانان!
ئیبرۆ ئیجیت، ئەندامی ئەنجوومەنی یەکێتی پەروەردەی سێکیولار ”Egitim-Sen” گووتی: ئەوە بیانوێکی بێ بنەمایە بۆ لادانی خوێندنی تیوری پەرەسەندن بە بیانووی کە دەڵێت قوتابیانی پۆڵی نۆی دواناوەندی بۆیان قورسە لە تیۆری پەرەسەندن بگەن! هەروەها بە CNN گووت: گۆڕینی پڕۆگرامەکانی خوێندن سیستمی پەروەردە وفێرکردن لە لۆژیکی زانستی دەردەهێنێت و دەیگۆڕێت بۆ سیستمێکی دینی توندڕەو و وشك. لادانی تیۆری پەرەسەندنیش لە خوێندندا گەورەترین نمونەیە بۆ ئەوە!
arabic.cnn.com
ڤیدیۆیەکی وانە سماییەکانی عەدنان ئۆکتار:
