كەمال محەمەد: كورد لە كوێی هاوكێشەكاندایە.
لە هەلومەرجە مێژووییەكانی ئەمڕۆمان و لە دەروازەی گۆڕانكارییەكاندا ئەوەی بۆ كورد گرنگە بەكارهێنانی دەرفەت و توانستەكانە لە ژێر ڕۆشنایی و هەڵسەنگاندنێكی بەرفراواندا، هەوڵی چارەسەری كێشەو دیاردەی كورد بدرێت. دەشێ هەوڵەكان وەك وەڵامێك بێت بۆ تەواوی ناوەند و دەوروبەرە پەیوەندیدارەكان، كە دەركی پێ بكرێت. تاكو بتوانرێت كاروانی داواكارییەكانی ملیۆنان كەس بۆ ئازادی وڵات، دیموكراسییەت بۆ گەل بەدەست بهێنرێت.
ئەو گۆڕانكارییانەی ڕۆژانە لە چوارچێوەی پڕۆژەی خۆڕهەڵاتی ناوین هی نوێتریی دێتە سەر. لێرەدا كێشەكانی ژیان و مافی چارەی تەواوی گەلانی ڕۆژهەڵاتی ناوەراست و، لەسەرو هەموشیانەوە گەلی كورد، دوورە لەوەی لە بەرژەوەندی مافەكانی مرۆڤ و دیموكراتیزەبون دابێت. ئەمە بەرژەوەندیپەرەستی و نەخۆشی زێدەڕۆیی و فراوانكردنی هەژمونی ئیمپریالیستییەكانیان نیشان ئەدات. بەردەوام دواخستنی چارەسەری كێشەی كورد دەشێ ڕێگا لە پێش هەندێ روداو بكاتەوە، كە چەندین جار لەوانەی پێش خۆی قورستر بێت و، مەترسی سنورداركردنی لە پارچە بەشكراوەكانیدا بێتە ئاراوە.
ئەمڕۆی دنیای كەپیتاڵیزم و بەرژەوەندییەكانی زلهێزەكان ڕێگر بوە لە چارەسەركردنی كێشەكان و، ئەمەو جگە لە نەبونی گوتارێكی سیاسی هاوبەش و خاوەن ستراتیژێكی واقعی هەمیشەیی لە نێوان كوردەكان خۆیاندا، كە نەیتوانیوە رەوایەتییەكانی خۆی بكاتە بنەمای لابەلای ڕێكەوتن و پەیوەندییەكانی وڵاتانی زلهێز و، خەباتێكی جددی مێژوو سیاسەتیان ئەنجامنەداو گوتارەكانی سەربەخۆیی و یەكپارچەیی گەل رەنگی راستەقینەی بژاری ژیانی گەلێكی دەست نیشان نەكرد. لێكۆڵینەوەی دیاردەی كورد لە مێژودا لە میانەی ماتریال و تواناكاری سنوردارەوە بەرێوە براوە، هەمیشە لایەنی سۆزداریی و دۆگماییان هۆكار بون، كە كێشەكان و دۆزی كورد راستی بەدەستەوە بدەن و لە ناو زەمینەیەكی تاریكدا لەلایەن دەرورو بەرەوە حكومی لەسەر دراوە.
ئەمڕۆكەی كورد لە پارچەكانیدا پێویستە بە ئومێدی پێشكەوتنی هاوبەش بەشدارییان لە گۆڕانكارییەكانی ئاییندەدا بكەنە بنەمای هێزی ناسین و پێشخستنی خودی خۆیان و بیسەلمێن، كە كوردانیش خاوەن بەهای خۆیانن و، ئەگەر ئەو بەهایانەیان نەبوایە، ئایا كوردان دەیانتوانی بەشداریی شەڕیی ڕزگاری جیهان بكەن لەدەست تیرۆرستان و، مەترسییەكانی. بۆیە ئەگەر تا دوێنێ كوردەكان بە ئاژاوەگێڕ ئەناسێنران لەلایەن داگیركەرانییەوە، ئەوا ئەمڕۆ كۆمەڵگای جیهانی تاڕادەیەكی زۆر پێچەوانەكەیان بۆ ڕوون بۆتەوە.
ئەگەرچی توركیا وەك یەكێك لە وڵاتانی پاوانخوازی و هزری داگیركاریی ئەوانەی كوردستانی گەورەیان بەسەردا دابەشكراوە، ڕۆژ بەڕۆژ خەونی لە زیاد بوندایە. ئەمڕۆكەی ڕۆژئاوای كوردستانی ڕووبەرووی قۆناغێكی سەختی داگیركاری و، جینۆساید كردۆتەوە لە كۆمەڵگایەكی جیهانی بێ هەڵوێستدا، كە تیایدا مافەكانی مرۆڤ و هزری دیموكراسی ئەو دو بابەتەن، وەك بڵێی نەفرەتیان لێ كراوە. ئەمەش نیشانی داوە كەتوركیا و سیاسەتەكانی بەشێوەیەكی ڕادیكاڵ هەمیشە رێگربون لەبەردەم خۆییبونی سیاسەت و دیبلۆماسییەتی كوردەكان لەخۆنیشاندانیاندا بەڕووی جیهاندا بۆئەوەی گەلی كورد نەگاتە ڕێگا چارەی راستەقینەی گەشتن بەرەوایەتییەكانی و، سود لەچێوەی سۆسیۆمێژوویی خۆی نەبینێت، تادواجار لەئاستی گۆڕانكارییەكاندا بەهاو گرنگی خۆی وەربگرێتەوە. بۆیە هەمو خەون سیاسەتێكیان بەرامبەر بەكورد بۆدوور كەوتنەوەیان بوە لە ماف و شوناسەكان، كە سەردانەكەی ئەردۆغانیش بۆ ئەمریكا لەڕۆژانی داهاتودا بەشێك ئەبێت لەپلانەكانیان.
بۆ باشوریش دیاردەی كوردستانی فیدراڵ وایكردوە لەدواین پێشهات و ناڕەزایەتییەكانی گەلانی عێراق، هەلێكی زێڕین بخاتە بەردەست لایەنە سیاسی و مەزهەبییەكانی تا جارێكی دیكە ڕەچاوی دەسەڵات و پێدراوە دەستورییەكانی بكەنەوەو، وەك هەمو كات و زەمەنێك دیسانەوە هەوڵ و لێكدانەوەی چەوت لە بەغدادەوە دەربخەنەوە. بۆیە پێویستە پارتە سیاسیەكانی كورد بەگوێرەی پاراستنی بەرژەوەندییەكانی كورد دەسەڵات و سیاسەتی خۆیان ڕێكبخەن و، كرانەوەی ئاسۆی هیوایان نەك تەنها بۆ ڕۆژهەڵاتی ناوین، بەڵكو بۆ هەموو جیهان جێگای تێڕامان بێت.
بۆیە ئەوەی بۆ كوردەكان گرنگە لە هاوكێشەكانی ناوچەكە ئەوەیە، سەرلەنوێ خۆیان فۆرمۆلە بكەنەوە و، هەوڵ بدەن سود لەشیكار و ئەزمونی میتۆدی مێژوو وەربگرن و، لەوەدا هەوڵ بدەن پێكەوەییان ببێتە كۆسپێك. بۆ ڕوودانی هەرجۆرە گۆڕانكارییەك، كە درێژە بەماوەی یەك سەدە لە چەق بەستویی بەسەر دۆزی كورد و خاكەكەیدا سەپاندوە، بۆ ئەوەی دوبارە راسیزم و ناسیۆنالیزمی كوێرانە پشكی شێری قوربانیدانی پێ نەبەخشێتەوە. بۆیە پێویستە هەوڵدان بۆ شرۆڤەكردن و ڕوونكردنەوەی ئاراستەی گۆڕانكارییەكان گرنگترین ئامانجی داهاتویان بێت، تاچیدیكە توانای وەك خۆیان بیركردنەوەو نوێنەرایەتیكردنی ئیرادەی خۆیان لەدەست نەدەنەوە لەدوبارە داڕشتنەوەی نەخشەی ڕۆژهەڵاتی ناوەراستدا.
