دکتۆر نازەنین عوسمان: غەزەبى خودا یان فکرى داعشى.

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت

هەمو لایەک ئاگادارە کە ڤایرۆسى کۆرۆنا لە چین سەرى هەڵداوەو لە چینەوە بۆچەند وڵاتێکى تر گواستراوەتەوە و گەر کۆنترۆڵ نەکرێ بۆ وڵاتى تریش دەڕوا، لەوانەیە بگاتە کوردستان و وڵاتانى دەوروبەرمان. بەپێى لێکۆڵینەوەکان ئەم ڤایرۆسە لە شەمشەمەکوێرە و مار گەیشتۆتە مرۆڤ. دواى ئەوەى گۆڕانکاریى بەسەر ڤایرۆسەکە هاتوە بەشێوەیەک، کەتوشى مرۆڤ ببێ و خۆى گونجاندوە لەناو لەشى مرۆڤ، کە بتوانێت لە مرۆڤێکەوە بۆ مرۆڤێکى تر بگوازرێتەوە. ئەم جورە پەتایە تازە نیە و بەهەزارەها پەتا ڕووى داوە بەدرێژایى ژیان چ لەناو مرۆڤ و چ لەناو ئاژەڵ، بەهۆى فایرۆس یاخود بەهۆى بەکتریاوە.
پەتاى ئەنفلەوەنزەى 1918 لە هەمو دونیا بڵاو بۆوە وەنزیک 500 ملیۆن کەسى توشی بوو، نزیک 50 ملیۆنى کوشت. پێش ئەوەش زۆرجۆرى ترى پەتا هەبوەو بە کەم و زۆر خەڵکى توش بووەو پێی مردوون. یەکێکى تر لەو پەتا گەورانە پەتاى تاعونى عمواس ە کە لە وڵاتى شام بلاو بۆتەوە لە ساڵى 640 ى میلادى و 18 ى هیجرى لە کاتى حوکمى خەلیفە عمرى کوڕى خەتاب کاتێک، کە لەشکرى ئیسلامى فەتحى قودسى کردوە. ئەو تاعونە 25 هەزار تا 30 هەزار موسڵمانى کوشتوە و هەندێ لە هاوڕێ نزیکەکانى پێغەمبەر بەو پەتایە ڕۆیشتوون وەک یزید ى کوڕى ئەبو سفیان، معازئەبو عبیدە، سهیل بن عمرو ئەبو عبیدە بن الجراح و زۆرى تر، کە خەسارەتێکى زۆر گەورە بو بۆ موسڵمانان، هەتا ئەو ساڵەیان ناوناوە ساڵى خۆڵەمێش.
تا ئێرە ئاساییەو ژیان و مردن سونەتى ژیانە جا بەهەر هۆیەک بێت وە هەندێجار هەندێ هۆ هەیە، کە ئەو ڕۆژە نزیک دەکا یان نا، کە مرد دەڵێن ئەجەلى هاتوەو، گەر نەمرد ئەوە ئەجەلى نەهاتوە.
ئەوەى نا ئاساییە ئیستا لە ناو تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان و لە دانیشتنەکان و لە میدیاکان دیاردەیەکى سەیر بەدیدەکرێت لە قسەى بەناو خەڵکى ئیماندارى ئیسلامیین، کە دەڵێن ئەو ڤایرۆسە غەزەبى خوایە و تۆڵەى خوایە لە خەڵکى چینى دەکاتەوە و، هەندێکیان خەریکە باڵ بگرن لە خۆشیا لەو دەردەى، کە چینیەکان توشى هاتون و دەڵێن ئەوانە کافرن و پیسن و هەمو شتێک دەخۆن و موستەحەقیانە و خوا تۆڵەیان لێدەکاتەوە.
لێرە چەند پرسیارێک دێتە گۆڕ: کە تۆ دەڵێى ئەوە غەزەبى خوایە، ئایا بە چ سیفەتێک تۆ بە ناوى خوداوە قسەدەکەى؟ خودا بەخۆى پێى گوتوى تا بەو شێوەیە حوکم بدەى؟ ئەم قسانەت خۆى لە خۆیدا کوفرو زەندەق نیە؟ یان ئەمە فکرى داعشیە کە بە حەزى خۆیان خەڵکیان بە کافردادەنا و سەریان دەبڕێن: خۆ داعشى هەر ئەونیە کە ڕیش و سمێڵ درێژ کەن یان جلى ڕەش و پانتۆڵى سێچارەک لەبەرکەن پەڕۆیەک لەسەرنێن و لێى نوسرابێ اللە اکبر. بەداخەوە فکرى داعشى زۆر خێراو بە ئاسانى لەناو خەڵکى خۆمان بڵاو دەبێتەوە و بۆتەوە. خودا خۆى ناڵێ: “یا ایها الناس انا خلقناکم من ذكر و انثى و جعلناكم شعوبا و قبائل للتعارفوا” و “لا اكراه في الدين” کەواتە تۆ ئەو هەمو رق و کینە ت لەکوێهێنا بەرامبەر بەخەڵکى غیرە دین گەرگرتنى ڕێچکەى داعش نەبێت، گەر ئەمە غەزەبى خوایە وەک جەنابیان دەیڵێن و سبەى زاناکان چارەسەریانبۆ ئەو نەخۆشیە دۆزیەوە و خەڵکیان چاککردەوە ئەمە ماناى ئەوەنیە بەرامبرەر بە غەزەبى خوا وەستاونەوەو سەرکەوتن بەسەریا؟ ئەى ئەگەر بەیانى ئەو ڤایرۆسە گەیشتەکوردستان و تۆ توشى بوى هەر ئەو غەزەبەیە لەتۆى ئیسلامى گرتوە؟
خەڵکى چین وا عادەتیانە کە هەمو گیانەوەرێک بخۆن و ئەوە ئیستا نیە. خۆمریشک خودا حەڵاڵى کردوە ئەى بۆ ئەنفلونزاى باڵندەت بۆ دێنی؟ خۆ حوشتر ئاژەڵێکى خۆشەویستە ئەوەتا بەشێکتان نەک هەر گۆشت و شیرەکەى بەکاردەهێنن بەڵکو گەیشتۆتە میزەکەشى ئەى بۆ توشى ڤایرۆسى کۆروناى کردوەو نەخۆشى سندرۆمى کۆئەندامى هەناسە لە ناوەراستى ڕۆژهەڵات بڵاو کردەوە لە 2012 کە لە 80% توشبوان لە سعودیە بو کە ماڵى خواو قەبرى پێغەمبەرى لێیە ئەوەش هەر غەزەبى خوا بو وە حوشتر حەرام بو؟ تۆ بڵێى تاعونەکەى عمواس غەزەبى خوا بوبێ بۆ هاوڕێکانى پێغەمبەرى ناردبێت لەبەرئەوە جو و کرستیانەکان و خەڵکى ترى وڵاتى شامیان هێنابێتە سەر ڕێى ئیسلام؟

تێبینی/ ئێمە لە وتاریکورد، ڕەچاوی وشەی دکتۆر وەک خۆی دەکەین، لەبەرئەوەی ئەم وشەیە لاتینییەو، عەرەب تەعریبیان کردووەو، شێوەی نێرو مێیان پێ بەخشیوە

ئەرک نەبێت، کلیک بکەرە سەر سمبولی فەیسبووک، ئەم بابەتە بنێرە سەر بەشەکەت