بەیار عومەر عەبدوڵا: بڕیارەکەی دادگای فیدرالی، وەرچەرخانێکی دادپەروەرانە.
* بڕیارەکەی (دادگای فیدرالی) بۆ (ناردنی ڕاستەوخۆی موچە و دابەشکردنی کوردستان بۆ چوار بازنەی هەڵبژاردن)، وەرچەرخانێکی دادپەروەرانە و دڵخۆشکەرە.
* هەوڵ و فشارەکانی (مامۆستایان بۆ موچە + یەکێتی و چەند کەسایەتیەکی سیاسی سەربەخۆ بۆ فرەبازنەکردنی هەڵبژاردن) لە ڕێی بەغداوە، کاری خۆی کرد.
* هەوڵەکان بۆ (بەهەرێمکردنی دەڤەری سلێمانی)، ڕێگەیەک بوو بۆ گەڕانەوەی شکۆی سیاسی و ئابوری و ئیداری بۆ (پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) و ڕزگارکردنیان لە سزاکانی پارتی.
* خۆ ئەگەر لە ڕێگەی (دادگای فیدرالی)یەوە مووچە ڕاستەوخۆ بدرێت و شکۆ بۆ ئەم دەڤەرە بگەڕێتەوە و دەسەڵاتی پێبدرێت بۆ پێشخستنی ژێرخانی ئابوری، ئەوکات زۆرینەی ئامانجەکانی (بەهەرێمکردنی پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) بەدیدێن.
سودی بڕیارەکانی دادگای فیدرالی:
1- چیتر پارتی و حکومەتەکەی ناتوانن ستەم لە موچەخۆرانی ئەم دەڤەرە بکەن، چونکە دادگای فیدرالی بڕیاریدا کە موچە بنێرێتە لقی بانکە فیدرالیەکان لە پارێزگاکانی هەرێم و ڕاستەوخۆ بدرێت بە فەرمانبەران.
چەندین ساڵ بوو بە پاساوی پاراستنی قەوارەی هەرێمەوە، پارتی نەیدەهێشت لقی بانکی ناوەندی لە سلێمانی بکرێتەوە، کە لە سەردەمی (پۆل برێمەر)ەوە بڕیاری لێدرابوو؛ تەنها بۆ ئەوەی ئەم دەڤەرە هەژار و ملکەچ بکات و تۆڵەی دەنگنەدانیان بە پارتی لێبکاتەوە.
2- بڕیارەکەی دادگای فیدرالی بۆ دانانی 4 بازنە، ڕێژەی ساختەکاری هەڵبژاردن کەمدەکاتەوە. دادگای فیدرالی بەپێی یاسای کۆمسیۆن و ئاماری ڕاستەقینەی خۆیان، ڕێژەی دانیشتوانی بازنەکانی هەڵبژاردنی هەرێمیان دیاریکردووە.
واتە ساختەکاریەکانی حکومەتی هەرێمیان رێککردۆتەوە، کە (500 هەزار دەنگدەری بۆ پارێزگاکانی هەولێر و دهۆک) زیادکردبوو، لە بەرامبەردا نزیکەی (70 هەزار دەنگدەری پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە)ی کەمکردبۆوە.
لانی کەم نزیکەی 10 کورسی ساختەی لابردووە کە پارتی بۆ خۆی زیادی کردبوو. ئەم یاسایە دادپەروەرانەیە ناهێڵێت لایەنێک، حکومەتی هەرێم زەوت بکات و خاکی کوردستان بکات بە سەربازگەی دوژمن، بۆ هێرشکردنە سەر کوردانی پارچەکانی تر.
لە هەڵبژاردنەکانی پێشودا، بەهۆی یەک بازنەیی و ئاماری ساختەوە، واقعێکی تاڵ زاڵ بووبوو، کە بە ئێستاشەوە پێش هەڵبژاردنی ئایندە، پێدەچێت بە هەماهەنگی لایەنێکی ناوخۆیی و دەوڵەتێکی ئیقلیمی لە چەند مانگی داهاتوودا لێزمەی خیانەت و خۆخۆری بگاتە لوتکە.
3- سەبارەت بە کورسی کۆتاکان، لە جیاتی هەڵوەشانەوە، بریا دابەشکرایە بەسەر چوار بازنەدا؛ بەڵام لەژێر ناوی پاراستنی پێکهاتەکاندا، پارتی (11 کورسی) قۆرخ کردبوو بۆ دەستبەسەرداگرتنی دەسەڵات و سامانی هەرێم، هاوشێوەی تاڵانکردنی نەوت لەژێر ناوی ئابوری سەربەخۆدا. سەرەنجام تاکڕەوی و تاڵانی، گەردەلولێکی سیاسی خوڵقاند، کە قەڵای پارتی و پاشکۆکانی لەرزاند.
پێویستە حزب و لایەنەکانی ئەم دەڤەرە لە ژێر چەترێکدا تواناکانیان بخەنەگەڕ و هەوڵی گەڕاندنەوەی باڵانسی هێز بدەن و نەهێڵن چیتر بە دەنگی تەزویری ناوچەکانی تر، ئەم دەڤەرە وێران بکرێت. پێویستە هەماهەنگی و پێکەوە کارکردن بکرێتە دەستپێکی قۆناغێکی نوێ بۆ گەشەی ئابوری (پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین).
بڕیارەکەی (دادگای فیدرالی) بۆ (ناردنی ڕاستەوخۆی موچە و دابەشکردنی کوردستان بۆ چوار بازنەی هەڵبژاردن)، وەرچەرخانێکی دادپەروەرانە و دڵخۆشکەرە.
هەوڵ و فشارەکانی (مامۆستایان بۆ موچە + یەکێتی و چەند کەسایەتیەکی سیاسی سەربەخۆ بۆ فرەبازنەکردنی هەڵبژاردن) لە ڕێی بەغداوە، کاری خۆی کرد.
هەوڵەکان بۆ (بەهەرێمکردنی دەڤەری سلێمانی)، ڕێگەیەک بوو بۆ گەڕانەوەی شکۆی سیاسی و ئابوری و ئیداری بۆ (پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) و ڕزگارکردنیان لە سزاکانی پارتی. خۆ ئەگەر لە ڕێگەی (دادگای فیدرالی)یەوە مووچە ڕاستەوخۆ بدرێت و شکۆ بۆ ئەم دەڤەرە بگەڕێتەوە و دەسەڵاتی پێبدرێت بۆ پێشخستنی ژێرخانی ئابوری، ئەوکات زۆرینەی ئامانجەکانی (بەهەرێمکردنی پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین) بەدیدێن.
سودی بڕیارەکانی دادگای فیدرالی:
1- چیتر پارتی و حکومەتەکەی ناتوانن ستەم لە موچەخۆرانی ئەم دەڤەرە بکەن، چونکە دادگای فیدرالی بڕیاریدا کە موچە بنێرێتە لقی بانکە فیدرالیەکان لە پارێزگاکانی هەرێم و ڕاستەوخۆ بدرێت بە فەرمانبەران.
چەندین ساڵ بوو بە پاساوی پاراستنی قەوارەی هەرێمەوە، پارتی نەیدەهێشت لقی بانکی ناوەندی لە سلێمانی بکرێتەوە، کە لە سەردەمی (پۆل برێمەر)ەوە بڕیاری لێدرابوو؛ تەنها بۆ ئەوەی ئەم دەڤەرە هەژار و ملکەچ بکات و تۆڵەی دەنگنەدانیان بە پارتی لێبکاتەوە.
2- بڕیارەکەی دادگای فیدرالی بۆ دانانی ٤ بازنە، ڕێژەی ساختەکاری هەڵبژاردن کەمدەکاتەوە. دادگای فیدرالی بەپێی یاسای کۆمسیۆن و ئاماری ڕاستەقینەی خۆیان، ڕێژەی دانیشتوانی بازنەکانی هەڵبژاردنی هەرێمیان دیاریکردووە.
واتە ساختەکاریەکانی حکومەتی هەرێمیان رێککردۆتەوە، کە (500 هەزار دەنگدەری بۆ پارێزگاکانی هەولێر و دهۆک) زیادکردبوو، لە بەرامبەردا نزیکەی (70 هەزار دەنگدەری پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە)ی کەمکردبۆوە.
لانی کەم نزیکەی 10کورسی ساختەی لابردووە کە پارتی بۆ خۆی زیادی کردبوو. ئەم یاسایە دادپەروەرانەیە ناهێڵێت لایەنێک، حکومەتی هەرێم زەوت بکات و خاکی کوردستان بکات بە سەربازگەی دوژمن، بۆ هێرشکردنە سەر کوردانی پارچەکانی تر.
لە هەڵبژاردنەکانی پێشودا، بەهۆی یەک بازنەیی و ئاماری ساختەوە، واقعێکی تاڵ زاڵ بووبوو، کە بە ئێستاشەوە پێش هەڵبژاردنی ئایندە، پێدەچێت بە هەماهەنگی لایەنێکی ناوخۆیی و دەوڵەتێکی ئیقلیمی لە چەند مانگی داهاتوودا لێزمەی خیانەت و خۆخۆری بگاتە لوتکە.
3- سەبارەت بە کورسی کۆتاکان، لە جیاتی هەڵوەشانەوە، بریا دابەشکرایە بەسەر چوار بازنەدا؛ بەڵام لەژێر ناوی پاراستنی پێکهاتەکاندا، پارتی (11 کورسی) قۆرخ کردبوو بۆ دەستبەسەرداگرتنی دەسەڵات و سامانی هەرێم، هاوشێوەی تاڵانکردنی نەوت لەژێر ناوی ئابوری سەربەخۆدا. سەرەنجام تاکڕەوی و تاڵانی، گەردەلولێکی سیاسی خوڵقاند، کە قەڵای پارتی و پاشکۆکانی لەرزاند.
پێویستە حزب و لایەنەکانی ئەم دەڤەرە لە ژێر چەترێکدا تواناکانیان بخەنەگەڕ و هەوڵی گەڕاندنەوەی باڵانسی هێز بدەن و نەهێڵن چیتر بە دەنگی تەزویری ناوچەکانی تر، ئەم دەڤەرە وێران بکرێت. پێویستە هەماهەنگی و پێکەوە کارکردن بکرێتە دەستپێکی قۆناغێکی نوێ بۆ گەشەی ئابوری (پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەکانی گەرمیان و ڕاپەڕین).
